افزایش قد علت شایعی برای مراجعه کودکان و نوجوانان به متخصصان غدد است ولی آیا هر فردی که با شکایت کوتاهی قد مراجعه می‌کند، واقعا کوتاه‌قد است؟ آیا برای همه این افراد می‌توان کاری کرد؟ آیا تبلیغات وسیعی که در رسانه‌های عمومی برای افزایش قد با روش‌های عجیب و غریب می‌شود، درست است؟

برای پاسخ علمی به این سوالات باید با مراحل رشد و افزایش قد انسان آشنا باشیم. 

مراحل رشد و افزایش قد

اولین مرحله افزایش قد انسان دوران شیرخوارگی است که دو سال اول زندگی را شامل می‌شود. در بدو تولد قد متوسط نوزاد ۵۰ سانتی‌متر است. در دو سال اول زندگی ۳۰ تا ۳۵ متر افزایش قد دیده می‌شود که این میزان در سال اول بیشتر یعنی حدود ۲۵ سانتی‌متر است. این رشد سریع، ادامه رشد جنینی است و سرعت افزایش قد با افزایش سن کاهش می‌یابد. 

دومین مرحله افزایش قد دوران کودکی از دو سالگی تا شروع بلوغ را دربرمی‌گیرد. دراین دوران کودک هر سال پنج تا هفت سانتی‌متر قد می‌کشد که این رشد در نزدیکی رسیدن به سن بلوغ کاهش می‌یابد. 

سومین مرحله افزایش قد دوران بلوغ است که طی این دوران یک جهش رشدی وجود دارد. در این مرحله پسران به‌طور متوسط ۲۵ تا ۳۰ و دختران ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر قد می‌کشند. طی دوران بلوغ سرعت رشد قدی ۸ تا ۱۴ سانتی‌متر در سال است. با پیشرفت بلوغ به علت تولید و ترشح هورمون‌های جنسی، تدریجا صفحات رشد استخوان بسته می‌شود و امکان افزایش قد پس از آن وجود نخواهد داشت. بنابراین این باور که تا ۲۵ سالگی قد می‌کشیم به‌طور کامل غلط است.

بچه هایی که با پا به دنیا می آیند ممکن است دچار کمبود هورمون و در نتیجه کوتاهی قد شوند. هم چنین بیماری های دوران کودکی به ویژه بیماری های طولانی مثل بیماری های مادرزادی قلبی، بیماری های مزمن ریوی که طفل از کودکی دارو مصرف می کند، بیماری هایی که منجر به سوء جذب می شود نیز در کوتاه قدی تاثیر دارد. به طور مثال عده ای که به پروتئین گندم حساسیت دارند، در صورت مصرف آن افزایش قد پیدا نمی کنند. به این بیماری «سلیاک» می گویند و در صورتی که این بیماری به موقع تشخیص داده شود می توان به افزایش قد مناسب کودک امیدوار بود.

اما یکی از نکات مهم تاثیرگذار در رشد قدی کودکان توجه به عواطف آن هاست. مطالعات نشان داده کودکانی که از محبت مادر محروم هستند دچار اختلال در افزایش قد خود می شوند این کودکان در صورت تشکیل دوباره کانون خانواده و برخوردار شدن از محبت مادر بدون نیاز به اقدام دیگری رشد قدی پیدا می کنند. بنابراین خوب است که والدین نقش مهر و محبت در کانون خانواده و اهمیت آن را دست کم نگیرند.